Menu Zamknij

Projekt budowy basów dłubanych, rekonstrukcji instrumentu Bełczyńskiego z Kujaw znajdującego się w zbiorach Muzeum Etnograficznego im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, autorstwa Katarzyny Rosik powstał w ramach V edycji programu Instytutu Muzyki i Tańca „Szkoła mistrzów budowy instrumentów ludowych”.

Basy były budowane przez Zbigniewa Butryna – mistrza i uczennicę – Katarzynę Rosik od 15 stycznia do 30 września 2016 roku w Szklarni k. Janowa Lubelskiego i w Toruniu.

Przebieg warsztatów dokumentowany był na stronie FB „Co Kujawy, to Kujawy”.


Zbigniew Butryn – wytwórca instrumentów, basista, skrzypek i suczysta, popularyzator i pedagog, twórca Szkoły Suki Biłgorajskiej.

Na początku lat 90-tych za namową redaktora Polskiego Radia, Mariana Domańskiego, rozpoczął poszukiwania informacji na temat suki biłgorajskiej, by później podjąć się rekonstrukcji tego unikatowego instrumentu smyczkowego. Prototypowy egzemplarz zbudował w 1993 roku na podstawie obrazka na znaczku pocztowym. Jako lutnik-amator przez kolejne lata doskonalił swój warsztat. Spod jego ręki wyszło wiele egzemplarzy suki biłgorajskiej, a także kilkadziesiąt innych instrumentów, m.in. fidel płocka, mazanki, oktawki, gęśle (wszystkie wymienione dłubane z jednego kawałka drewna), a także basy, skrzypce oraz bębenki jednostronne z brzękadełkami i barabany. Jak sam podkreśla, wszystkie elementy instrumentów tworzy samodzielnie, wykorzystując przy tym tradycyjne techniki i narzędzia, takie jak np. falownica do formowania łubów. Prowadzi Pracownię Instrumentów Ludowych w Janowie Lubelskim.

Wykonane przez niego instrumenty znajdują się m.in. w zbiorach Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu, Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie, Muzeum Etnograficznym im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu oraz Fundacji Kresy 2000 Domu Służebnego Polskiej Sztuce Słowa Muzyki i obrazu. Prezentowane były na różnych wystawach w Polsce i za granicą. Na wytworach z jego pracowni grają muzykanci wiejscy i ich uczniowie, muzycy nurtu folkowego oraz zespoły folklorystyczne.

Muzyka ludowa oraz rekonstrukcja i budowa tradycyjnych instrumentów muzycznych są największą życiową pasją Zbigniewa Butryna. Przez wiele lat grał w Kapeli Dudków ze Zdziłowic na basach. Jako jedyny podjął się zadania rekonstrukcji gry na suce biłgorajskiej z perspektywy właściwej niegdysiejszym użytkownikom tego instrumentu, czyli z perspektywy muzykantów wiejskich i wędrownych. Rekonstrukcję tę potraktował jako proces — dzieło swojego życia. wraz z synem Krzysztofem od roku 2007 prowadzi Szkołę Suki Biłgorajskiej, w ramach której uczy adeptów gry na instrumentach, organizuje spotkania ze śpiewakami i muzykantami z regionu roztocza Zachodniego. Bierze udział w spotkaniach w szkołach i przedszkolach, podczas których prezentuje instrumenty oraz muzykę swojego regionu. Działalność edukacyjną prowadzi także poza miejscem zamieszkania, w ramach festiwali muzyki tradycyjnej, Festiwalu „Rozstajne Drogi”, letnich Taborów Domu Tańca, „Pograjek” ZG STL w Lublinie, czy klubu festiwalowego „Tyndyryndy” przy Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu.


Mistrz: Zbigniew Butryn
Uczennica: Katarzyna Rosik
Dokumentacja techniczna: Katarzyna Rosik
Dokumentacja fotograficzna: Mateusz Borny, „Gutek” Zegier, Katarzyna Rosik
Rok: 2016
Facebook: Co Kujawy, to Kujawy

Katarzyna Rosik

rosik_k@yahoo.fr

Facebook Instagram

Zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego 2020–2021

Posag © 2021

Projekt i realizacja strony Bartosz Pawlonka